Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB), çocukluk çağında başlayan ve dikkat, odaklanma, dürtü kontrolü ve hiperaktivite ile ilgili sorunlara yol açan nörolojik bir durumdur. DEHB’nin doğru şekilde teşhis edilebilmesi için psikolojik testler ve çocuk değerlendirme ölçekleri kullanılmaktadır.
DEHB Tanısında Kullanılan Psikolojik Testler ve Değerlendirme Ölçekleri
📌 1. WISC-R (Wechsler Çocuklar İçin Zeka Testi)
🔹 Çocuğun genel zeka düzeyini ve bilişsel yetilerini ölçer.
🔹 DEHB’li çocuklarda özellikle işlem hızı, dikkat ve bellek becerileri değerlendirilir.
📌 2. MOXO Dikkat Testi
🔹 Dikkat eksikliği, dürtüsellik, hiperaktivite ve zamanlama becerilerini objektif olarak ölçen bilgisayar tabanlı bir testtir.
🔹 DEHB belirtilerinin şiddetini ve hangi alanlarda sorun yaşandığını belirlemeye yardımcı olur.
📌 3. Conners Derecelendirme Ölçeği
🔹 Anne-baba ve öğretmenler tarafından doldurulan bir değerlendirme ölçeğidir.
🔹 Çocuğun dikkat süresi, dürtü kontrolü, hiperaktivite düzeyi ve akademik performansı hakkında bilgi verir.
📌 4. Stroop Testi
🔹 Dürtü kontrolünü ve dikkat becerilerini ölçen nöropsikolojik bir testtir.
🔹 DEHB’li çocukların renk ve kelime uyaranları arasındaki farkı ne kadar hızlı algıladığını değerlendirir.
📌 5. D2 Dikkat Testi
🔹 Çocuğun dikkatini sürdürebilme yetisini, işlem hızını ve hata yapma eğilimini ölçer.
🔹 DEHB tanısında, dikkat süresinin kısalığını ve odaklanma zorluklarını belirlemek için kullanılır.
📌 6. Çocuklar İçin Duygusal ve Davranışsal Güçlükler Ölçeği (SDQ)
🔹 Çocuğun davranışsal ve duygusal sorunlarını değerlendirmek için kullanılır.
🔹 DEHB’nin yanı sıra kaygı, depresyon ve sosyal beceri eksiklikleri gibi durumların belirlenmesine yardımcı olur.
📌 7. Gessel Gelişim Figürleri Testi
🔹 Görsel-motor algı ve dikkat becerilerini değerlendirerek, çocuğun gelişim düzeyi hakkında bilgi verir.
🔹 DEHB’li çocukların görsel dikkat ve motor koordinasyon sorunlarını belirlemeye yardımcı olabilir.
DEHB Tanısında Psikolojik Testlerin Önemi
✔ Kesin tanı koymak için yalnızca tek bir test kullanılmaz.
✔ Psikolojik testler, aile ve öğretmen gözlemleriyle birlikte değerlendirilerek en doğru sonuç elde edilir.
✔ Erken teşhis ve uygun eğitim desteği ile DEHB’li çocukların akademik ve sosyal hayatı olumlu yönde geliştirilebilir.
📌 Sonuç olarak, Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) tanısı koymak için çeşitli psikolojik testler ve çocuk değerlendirme ölçekleri kullanılır. Bu testler, çocuğun dikkat becerilerini, dürtü kontrolünü ve akademik performansını ölçerek uygun destek programlarının belirlenmesine yardımcı olur. DEHB’nin erken teşhisi ve doğru yönetimi için uzman desteği almak büyük önem taşır.
